معرفت ، شرح غزلیات حافظ 5(در ازل پرتو حسنت زتجلی دم زد)

جلوه‌ی ازلی است این نخستین جلوه‌ی حق است این جلوه که آشکار شد که به رخ تعبیر کرده حافظ ملک حق این جلوه را نداشت چرا؟ برای اینکه ملک فقط مظهر تنزیه حق است مظهر تشبیه نیست ملک شهوت ندارد و غضب ندارد ملک تنزیهی است خیلی چیزها ندارد درست است اینها را که ندارد سَلبی است شهوت و غضب حیوانی است اما همین حیوانی و جمادی و نباتی را ندارد و اینها نداشتن است فقط مظهر تنزیه حق تعالی است یعنی کمال دارد، معرفت دارد، پاکی دارد، ملک پاک مطهر هست و اصلاً گناه نمی‌کند ملک معصوم است پاک است ملک مظهر تنزیه است اما اون جلوه‌ای که حق تعالی کرد یعنی جلوه‌ی رخ یعنی تمام جلوه تمام صفات جمال و جلال و لطف و قهر حق باید در این جلوه آشکار شود ملک توانایی این ظهور را نداشت ملک حداکثر فرشتگان می‌توانستند مظهر تنزیه حق باشند اما مظهر تشبیه حق نمی‌توانند باشند حق تعالی دید اینها فقط مظهر تنزیه‌اند و مظهر تشبیه نیستند و حق و جلوه‌ی رخ همه‌ی حسن حق در یک جلوه ظاهر شد و حق تعالی دید اینها فقط جنبه‌ی پاکی دارند و حق تعالی عین آتش شد و از غیرت و غیرت در اینجا غیرتی که ما می‌گوییم تعصب است نیست، زیرا حالت نیست در حق تعالی. می‌خواست حق تعالی غیرت هم نشان دهد جماد و نبات و حیوان، غضب و شهوت جنبه‌ی غیرت دارد حق تعالی تنزیه محض است